November 23

ԵՍ ՍԵԲԱՍՏԱՑԻ ԵՄ

Իմ կազմած խնդիրները

 

Գրի՛ր, ամենափոքր քառանիշ թվի կրկնապատիկը:
1000×2=2000=Ս
Գտի՛ր 10-ի և 2-ի քանորդը
10:2=5=Ե
Գտի՛ր, 10-ի և 5-իքանորդը
10:5=2=Բ
Ամենափոքր բնական թիվը:
1=Ա
Գտի՛ր, հազարի և երկւոսիարտադրյալը:
1000×2=2000=Ս
2000-ը կրկնապատկիր:
2000×2=4000=Տ
4000-ին գումարիր 2000-ը:
4000+2000=6000=Ց
Ամենափոքր երկնիշ թվի կրկնապատիկը:
10×2=20=Ի
Ամենափոքր բնական թիվը բազմապատկիր 5-ով:
1×5=5=Ե
Ամենափոքր եռանիշ թիվը մեծացրու 2 անգամ:
100×2=200=Մ
Այս տառերով գրի՛ր-՝…………: Հուշում առաջին տառը “Ս” տառն է:

ՍԵԲԱՍՏԱՑԻ
Մ

November 23

Ավետիք Իսահակյան “Գետակի վրա․․․”


Գետակի վրա
Թեքվել է ուռին.
Ու նայում է լուռ
Վազող ջրերին:

…Երազ – աշխարհում
Ամեն բան հավետ
Գալիս է, գնում
Ու ցնդում անհետ:

Եվ գլուխը կախ`
Նա լաց է լինում.-
Ջրերը ուրախ`
Գալիս են, գնում…

Ինչպիսի՞ն էր այս բանաստեղծության գետակը։ Առանձնացրո՛ւ գետակին բնորոշող հատվածը։
Սա էլ գետակի մասին բնորոշ մասերն են՝
Եվ գլուխը կախ`
Նա լաց է լինում.-
Ջրերը ուրախ`
Գալիս են, գնում…

Ինչպիսի՞ն էր ուռենին։ Փորձի՛ր բնութագրել նրան։
Ուռենին տխուր էր, մտհոք և մտածմունքներով լի:

Բանաստեղծության մեջ ի՞նչ են խորհրդանշում ջրերը։
Գետակը այս բանաստեղծության մեջ նա է խորհդանշում, որ ժամանակը անցնում է և գնում:

Ինչի՞ մասին է բանաստեղծությունը։ Փորձի՛ր բացատրել։
Բանաստեղծությունը ուրախության և տխրության մասին է:

Կազմի՛ր նախադասություններ, գործածելով տրված արտահայտությունները։

Երազ աշխարհ, ուրախ ջրեր, լացող ուռենի։
Երազ աշխարհ
Երազ աշխարհըամենահեքիաթային աշխարհն է, քանի որ ամեն ինչ, որ պատկերացնում ես, քո ամեն մի երևակայւոթյունը կա այս աշխարհում:
Ուրախ ջրեր
Ուրախ ջրերը գալիս գնում են՝ ուրախանալով:
Լացող ուռենի
Լացող ուռենին տխուր է, բայց նրա ճյուղերով պատրաստում ենք գեղեցիկ պսակներ:

Ի՞նչ տրամադրություն փոխանցեց քեզ բանաստեղծությունը։ Տպավորությունդ ներկայացրո՛ւ մի քանի նախադասությամբ։
Բանաստեղծությունը ինձ փոխանցեց գետակի ուրախ տրամադրությունը: Այս բանաստեղծությունը սովորացրեց, որ եթե դու տխրում ես, տխրությունդ անցնում ու գնում է:

November 23

«Գունավոր» ծովեր

Երկրագնդի հսկայական ջրային տարածքը բաժանվում է օվկիանոսների: Դրանք հինգն են Հնդկական, Հյուսիսային սառուցյալ, Հարավային, Խաղաղ օվկիանոս, Ատլանտյան Օվկիանոս, որոնք իրար միացած են նեղուցներով և միասին կազմում են Համաշխարհային օվկիանոսը: Ամենամեծն ու փոթորկոտը Խաղաղ օվկիանոսն է: Տարօրինակ է, բայց պորտուգալացի ծովագնաց Մագելանի շուրջերկրյա ճամփորդության ընթացքում այս օվկիանոսը զարմանալիորեն հանդարտ է եղել, և ճանապարհորդն այն Խաղաղ է անվանել:

Ծովերն օվկիանոսների առանձին մասերն են, որոնք մասամբ շրջապատված են ցամաքով: Միայն մեկ ծով կա, որ ափեր չունի: Դա Սարգասյան ծովն է՝ Ատլանտյան օվկիանոսում՜:

Օվկիանոսներում և ծովերում ցամաքի կտորներ կան, որոնք բոլոր կողմերից շրջապատված են ջրով: Դրանք կղզիներն են: Օվկիանոսնե­րում կան նաև խոր անդունդներ:

Երկրագնդի ամենամեծ կղզին Գրենլանդիան է, որը թարգմանաբար նշանակում է «կանաչ երկիր»:

Գիտե՞ս, որ օվկիանոսի ամենախոր տեղը Մարիանյան իջվածքն է՝ Խաղաղ օվկիանոսում: Նրա խորությունն այնքան մեծ է (11 հազար մետր), որ եթե Ջոմոլունգմա լեռն ընկղմեինք մեջը, գագաթը շատ խոր ջրի տակ կմնար:

Օվկիանոսների աղի ջուրն անթիվ-անհամար կենդանիների ու բույ­սերի տունն է: Ամենահին ժամանակներից ծովերն ու օվկիանոսները սննդի կարևոր աղբյուր են եղել: Ծովի ջրից կերակրի աղ են ստանում: Օվկիանոսներից ու ծովերից գոլորշիացած ջուրը վերադառնում է անձրևների ու ձյան տեսքով:

Երկրագնդի գրեթե ողջ ցամաքն ուսումնասիրված է, բայց օվ­կիանոսի խորքերն ուսումնասիրելն ավելի դժվար է, քանի որ ջրի շեր­տի ծանրությունը թույլ չի տալիս, որ սուզորդները շատ խոր սուզվեն: Եթե 1 լ ծովի ջուր գոլորշիացնենք, ապա ամանի հատակին մոտ 35գ աղ կմնա: Աղը դժվարացնում է մարմինների սուզվելը: Հայտնի Մեռ­յալ ծովում ջուրն այնքան աղի է, որ մարդն առանց ջանք գործադրելու կարող է մնալ ջրի երեսին:

November 23

Ծովեր և օվկիանոսներ

Երկրագնդի հսկայական ջրային տարածքը բաժանվում է օվկիանոսների: Դրանք հինգն են Հնդկական, Հյուսիսային սառուցյալ, Հարավային, Խաղաղ օվկիանոս, Ատլանտյան Օվկիանոս, որոնք իրար միացած են նեղուցներով և միասին կազմում են Համաշխարհային օվկիանոսը: Ամենամեծն ու փոթորկոտը Խաղաղ օվկիանոսն է: Տարօրինակ է, բայց պորտուգալացի ծովագնաց Մագելանի շուրջերկրյա ճամփորդության ընթացքում այս օվկիանոսը զարմանալիորեն հանդարտ է եղել, և ճանապարհորդն այն Խաղաղ է անվանել:

Ծովերն օվկիանոսների առանձին մասերն են, որոնք մասամբ շրջապատված են ցամաքով: Միայն մեկ ծով կա, որ ափեր չունի: Դա Սարգասյան ծովն է՝ Ատլանտյան օվկիանոսում՜:

Օվկիանոսներում և ծովերում ցամաքի կտորներ կան, որոնք բոլոր կողմերից շրջապատված են ջրով: Դրանք կղզիներն են: Օվկիանոսնե­րում կան նաև խոր անդունդներ:

Երկրագնդի ամենամեծ կղզին Գրենլանդիան է, որը թարգմանաբար նշանակում է «կանաչ երկիր»:

Գիտե՞ս, որ օվկիանոսի ամենախոր տեղը Մարիանյան իջվածքն է՝ Խաղաղ օվկիանոսում: Նրա խորությունն այնքան մեծ է (11 հազար մետր), որ եթե Ջոմոլունգմա լեռն ընկղմեինք մեջը, գագաթը շատ խոր ջրի տակ կմնար:

Օվկիանոսների աղի ջուրն անթիվ-անհամար կենդանիների ու բույ­սերի տունն է: Ամենահին ժամանակներից ծովերն ու օվկիանոսները սննդի կարևոր աղբյուր են եղել: Ծովի ջրից կերակրի աղ են ստանում: Օվկիանոսներից ու ծովերից գոլորշիացած ջուրը վերադառնում է անձրևների ու ձյան տեսքով:

Երկրագնդի գրեթե ողջ ցամաքն ուսումնասիրված է, բայց օվ­կիանոսի խորքերն ուսումնասիրելն ավելի դժվար է, քանի որ ջրի շեր­տի ծանրությունը թույլ չի տալիս, որ սուզորդները շատ խոր սուզվեն: Եթե 1 լ ծովի ջուր գոլորշիացնենք, ապա ամանի հատակին մոտ 35գ աղ կմնա: Աղը դժվարացնում է մարմինների սուզվելը: Հայտնի Մեռ­յալ ծովում ջուրն այնքան աղի է, որ մարդն առանց ջանք գործադրելու կարող է մնալ ջրի երեսին:

November 23

ՊԱՏԻԿՆԵՐ

  1. Գտիր  7-ի  կրկնապատիկը։
    7×2=14
    Պատ․՝14
  2. Գտիր  6-ի  եռապատիկը։
    6×3=18
    Պատ․`18
  3. Գտիր   8-ի  քառապատիկը։
    8×4=32
    Պատ․՝32
  4. Գտիր  10-ի  հնգապատիկը։
    10×5=50
    Պատ․՝50
  5. Գտիր  4-ի  տասնապատիկը։
    4×10=40
    Պատ․՝40
  6. Թվարկիր  2-ի  պատիկ մի  քանի թիվ,  որոնք փոքր են 20-ից։
    Պատ․՝2,4,6,8,10,12,14,16,18
  7. Թվարկիր   3-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 3-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
    3,6,9,12
    Պատ․՝3
  8. Գրեք  6-ի  պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 54-ից։
    6,12,18,24,30,36,42,48
  9. Գրեք  8-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 8-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
    8,16,24,32,40
    Պատ․՝8
  10. Թվարկիր 7-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 30-ից։
    Պատ․՝35,42,49,56,63,70
  11. Թվարկիր  9-ի պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 9-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
    9,18,27,36,45,54,63,72,81,90
    Պատ․՝9
  12. Թվարկիր 10-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք փոքր են 70-ից։
    Պատ․՝10,20,30,40,50,60
  13. Թվարկիր  12-ի պատիկ մի քանի թիվ, որոնք մեծ են 24-ից։
    Պատ․՝36,48,60,72,84,96,108,120
  14. Գրեք  13-ի  պատիկ մի քանի թիվ։ Ո՞րն է 13-ի պատիկ ամենափոքր թիվը։
    13,16,19,52,65,78,91,1-4,117,130
    Պատ․՝13
  15. Ո՞րն է ամենափոքր երկնիշ թվի վեցապատիկը։
    10×6=60
    Պատ․՝60
  16. Ո՞րն է ամենամեծ  միանիշ թվի կրկնապատիկը։
    9×2=18
    Պատ․՝18
  17. Ո՞րն է ամենափոքր  եռանիշ թվի տասնապատիկը։
    100×10=1000
    Պատ․՝1000
  18. Ո՞րն է ամենափոքր  քառանիշ թվի քառապատիկը:
    1000×4=4000
    Պատ․՝4000
  19. Սիրելի սովորողներ, այժմ ինքներդ կազմեք նմանատիպ առաջադրանքներ։Այժմ իմ կազմածները
    Ո՞րն է ամենամեծ հնգանիշի իննապատիկը։
    90.000×9=810.000
    Պատ․՝810.000
  20. Սիրելի սովորողներ, «Մխիթար Սեբաստացին թվերի աշխարհում» նախագծի շրջանակներում կազմեք «Ես սեբաստացի եմ» խաչբառ և խնդիրներ։
November 23

Արծիւն ու հովիւը «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր»

«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր»

Ամէն օր դասերէն յետոյ,  փորքրիկ Վաչիկը իրենց ուլիկները կը տանէր մօտակայ սար եւ կ’արածէր:

Երբ ուլիկները իրենց գլուխները կը ծռէին խոտ ուտելու, Վաչիկը իր գրպանէն կը հանէր գիրքը եւ կը սկսէր ընթերցել: Այդ օրը ուլիկներէն մէկը՝ Չալիկը, հեռացաւ հօտէն եւ գնաց ժայռի մը ետեւ խոտ ուտելու: Սակայն անմիջապէս վերադարձաւ:

-Մէէ՜….

Փոքրիկ հովիւը հասկցաւ, որ Չալիկը վախցած է, ուստի գնաց տեսնելու, թէ ինչ կար ժայռին ետեւը:

Տղան այնտեղ տեսաւ արծիւ մը՝ փորին վրայ փռուած, թեւերը լայն բացած: Անոր մէկ թեւէն արիւն կը հոսէր:

Փոքրիկ հիվիւը անմիջապէս կապեց վէրքը, եւ արծիւին պառկեցուց խոտին վրայ: Արծիւը բացաւ կտուցը. ծարաւ էր:  Վաչիկը ջուր տուաւ անոր եւ քնքուշօրէն շոյեց գլուխը, թեւերը: Ան մէկ շաբաթ խնամեց արծիւին: Արծիւին վէրքը բուժուեցաւ: Եւ օր մը ան լայն բացաւ թեւերը ու սաւառնեցաւ դէպի երկինք:

-Կը ճախրի՜,- ծափ տուաւ Վաչիկը:

-Մէ՜,մէ՜, մէ՜,- ուրախացան ուլիկները:

Չալիկը մօտեցած էր հովիւին եւ կը քսուէր անոր ոտքերուն.ան եւս ուրախ էր:

Անկէ յետոյ Վաչիկը երբեմն սեւ կէտ մը կը տեսնէր երկինքը:

-Գիտե՞ս, Չալիկ,- ժպտելով կ’ըսէր ան ,- արծիւն է. կը հսկէ մեզ. արծիւը սրատես է:

Ամառ էր: Ուլիկները նորէն կ’արածէին, իսկ Վաչիկը մուշ-մուշ քնացած էր փափուկ խոտերուն վրայ: Յանկարծ աղմուկ մը լսուեցաւ, կարծես գաւազանով ժայռին կը զարնէին:

Վաչիկը աղմուկէն արթնցաւ ու շուրջը նայեցաւ.ժայռին վրայ ահագին օձ տեսաւ, որուն գլուխը ջախջախուած էր: Յետոյ տեսաւ արծիւը, որ կտուցը կը սրփէր խոտերուն.ան ամէն ինչ հասկցաւ…

Վաչիկը գրկեց արծիւը ու շոյեց անոր թեւերը, մէջքը…

Իսկ Չալիկը կը մայէր.

-Մէ՜, մէ՜….

Բառեր

Ուստի.– հետեւաբար, այն պատճառով:

Քնքուշօրէն.– նրբօրէն, քնքուշ.-փափուկ:

Խնամել.– հոգ տանիլ:

Սաւառնիլ.-թեւերը լայն բացած թռչիլ:

Ճախրիլ.– պտոյտներ կատարելով թռչիլ:

Սրատես.–  սուր տեսողութիւն ունեցող, հեռատես:

Ջախջախել.– զօրաւոր հարուածով
(զարնելով) փշրել:

Հարցումներ

1.- Ամէն օր փոքրիկ Վաչիկը ի՞նչ կ’ընէր դպրոցէն յետոյ:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………:

  1. Վաչիկը ի՞նչ տեսաւ երբ գնաց դէպի ժայռ:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..:

  1. Երբ Վաչիկը տեսաւ արծիւին վերքը ի՞նչ ըրաւ, արդեօք ըրածը բարի՞ գործ էր կամ ոչ:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..:

  1. Արծիւը ինչպէս յայտնեց իր շնորհակալութիւնը:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..:

  1. Ի՞նչ հասկցար այս պատմութենէն, արտայայտէ միտքդ երկու տողով:

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..: